Ούτε που γύρισε να δει ποιος ήταν.Δεν τον ενδιέφερε.
Ή, ίσως, και να κατάλαβε ότι ήμουν εγώ.
Δεν το ξέρω.
Έπιασα τον καρπό μου, σταυρώνοντας τα χέρια μπροστά.
-Θέλεις να γυρίσεις;, τον ρώτησα.
Ο Χ σταμάτησε να κλαίει και γύρισε αργά προς το μέρος μου χωρίς να με κοιτάξει. Κάθησε στην άκρη τού κρεβατιού, μπροστά μου, κοιτάζοντας το πάτωμα. Ωστόσο, τα δάκρυά του έπεφταν ακατάπαυστα στο πρησμένο πρόσωπό του, ενώ η φλέβα στο μέτωπο ήταν έτοιμη να εκραγεί.
-Αυτό ήταν, Αφέντρα..., είπε απελπισμένα. Τώρα δεν χρειάζεται να ζητάω υπερωρίες... Μπορεί και να μην έρχομαι τα Σαββατοκύριακα... Μπορεί και να είναι ζήτημα αν θα σας βλέπω μία φορά τον μήνα... Τελείωσε...
-Τελείωσε...;
-Τελείωσε, Αφέντρα... Τι να με κάνετε εμένα από δω και πέρα;... Δεν μπορώ να σας προσφέρω τίποτα... Μετά από λίγο δεν θα σας είμαι τίποτα...
Τον κοιτούσα και ήθελα να του κάνω ό,τι δεν μπορεί κανείς να φανταστεί...
-Μου υποβάλλεις την παραίτησή σου;
Σήκωσε το βλέμμα και με κοίταξε με μάτια κατακόκκινα, να αναβλύζουν ακόμα περισσότερα δάκρυα.
-Τι σημασία έχει;... Ξέρετε τι σκέφτομαι;... Ότι, τελικά, όλα τα ωραία τελειώνουν γρήγορα... Δεν περίμενα να τελειώσει με αυτόν τον τρόπο... Αλλά τελείωσε... Τι σημασία έχει;...
-Να φύγω;
Σαν να πήρε βαθιά ανάσα και την κράτησε. Τα δάκρυα σταμάτησαν να κυλούν, και με κοίταξε σοκαρισμένος.
-Θα φύγετε;..., ψιθύρισε.
Ανασηκώθηκε λίγο, και έκανα ένα βήμα πίσω, χωρίς να αλλάξω στάση. Ξανακάθησε αμήχανος, κοιτάζοντας τα σταυρωμένα χέρια μου.
-Δεν θα το αντέξω αυτή την φορά, Αφέντρα..., είπε κουνώντας το κεφάλι αργά και σφίγγοντας τα χείλη.
-Αυτό είναι το μόνο που χρειάζομαι να ξέρω. Κοίτα με. Μοιάζω να συμπάσχω μαζί σου; Καταλαβαίνω τι σκέφτεσαι και για ποιον λόγο. Αλλά φαίνεται να αισθάνομαι κάτι από όσα αισθάνεσαι εσύ;
-...
-Έχεις σκεφτεί ότι αυτά που είδες εκείνη την εβδομάδα που ήμασταν μαζί, και σε έκαναν να θέλεις να είμαστε μαζί, ήταν όλα όσα θα έπρεπε να δεις; Έχεις σκεφτεί ότι μπορεί να περνάμε καλά, αλλά όταν έρχονται στιγμές που πρέπει να παίρνω αποφάσεις δεν θα είναι με το συναίσθημα αλλά με την λογική; Βλέπεις τίποτα λογικό σε όλο αυτό που μπορεί να με αγγίξει; Νομίζεις ότι είμαι μαζί σου επειδή ακολουθώ το συναίσθημά μου; Η λογική μου με έχει οδηγήσει σε εσένα. Όχι το συναίσθημα. Νομίζεις ότι μία δουλειά μπορεί να με κάνει να αναθεωρήσω; Η στάση σου μπορεί να με κάνει να αναθεωρήσω. Την δουλειά μπορώ να την κάνω ό,τι θέλω. Μπορώ να σου πω να πας, μπορώ να σου πω "όχι", μπορώ να σου πω ό,τι θέλω. Εσένα δεν θέλω να σε κάνω ό,τι θέλω. Γιατί δεν σκέφτεσαι όπως εγώ. Κι αν δεν θέλεις να αλλάξεις εσύ, εγώ δεν κάνω κόπους. Κάθησε εδώ να κλάψεις την μοίρα σου, γιατί μόνο εσύ το βλέπεις έτσι.
Σηκώθηκε αναστατωμένος.
-Αφέντρα!
Τον έσπρωξα στον ώμο για να ξανακαθήσει.
-Νανά. Αφού τελείωσε, απλώς, Νανά. Εάν πρέπει να σου πω κάτι, θα το κάνω για να μην έχεις λάθος εντυπώσεις για εμένα, τώρα που παραιτήθηκες. Αυτό που είπες για τα ωραία που τελειώνουν γρήγορα, είναι ένα από τα συνθήματα τής μάζας. Είναι έκφραση που χρησιμοποιούν κατά κόρον τα ανθρωπάκια. Και την σιχαίνομαι. Πρώτη και τελευταία φορά που την λες μπροστά μου. Δεν μπορώ να σου απαγορεύσω να την σκέφτεσαι, ούτε τώρα που "τελείωσε", ούτε κι αν αυτό συνεχιζόταν. Τα φαντασιακά ωραία, δεν κρατούν. Τα αληθινά ωραία, κρατούν για πάντα. Αυτά που θέλουν να πιστεύουν τα ανθρωπάκια και τα ωραιοποιούν, είναι απλώς μέσα στην φαντασία τους. Δεν είναι η πραγματικότητα. Γι΄αυτό και δεν κρατάνε. Γιατί η φαντασία είναι σαθρή και μία μέρα τους γκρεμίζονται όλα, αργά ή γρήγορα. Η μάζα αρνείται να παραδεχθεί την ευθύνη της. Τόσο απλά. Αυτό που έχουμε εμείς, δεν είναι φαντασία. Είναι η πραγματικότητα. Είναι η αλήθεια. Και η αλήθεια είναι σταθερή αξία. Εάν νομίζεις ότι με κλονίζει το γεγονός ότι θα εργάζεσαι κανονικά μακριά μου, κάνεις μεγάλο λάθος. Ή εάν πιστεύεις ότι θα αλλάξω γνώμη. Ή ότι θα βρω κάτι άλλο. Δεν μπορώ να ξέρω πως σκέφτεσαι. Και αυτό είναι που με ενοχλεί. Όχι μία γαμημένη δουλειά στην αλλοδαπή. Αυτό για μένα είναι πρόκληση. Όχι εμπόδιο. Και λυπάμαι που το βλέπουμε διαφορετικά. Αλλά, υποθέτω, ότι δεν έχει σημασία τι λέω εγώ. Ξανά. Πιο πολλά μοιάζει να σου λέει το ηλίθιο γνωμικό τής μάζας.
Σηκώθηκε και πέρασε τα δάκτυλα στα μαλλιά του.
-Αφέντρα... μην μου το κάνετε αυτό...
-Δεν σου κάνω τίποτα. Θα συμμορφωθώ με τα πιστεύω σου και θα αποχωρήσω. Δεν χρειάζεται όλο αυτό το δράμα. Δεν είναι ανάγκη να κλαις και να σκέφτεσαι ό,τι σκέφτεσαι. Θα μπορούσαμε να το συζητήσουμε όταν θα μέναμε μόνοι και θα καταλήγαμε σε μία απόφαση. Αλλά αν εμένα δεν με χρειάζεσαι, γιατί να το κουράζουμε; Τίποτα δεν κρατάει για πάντα, είχαμε μία σχέση τής μάζας, με λες πλαγίως και "ανθρωπάκι", τι άλλο να μείνω για να ακούσω; Να μείνω να σου κρατώ το χέρι; Να σου δίνω χαρτομάνδηλα; Να θρηνήσω κι εγώ μαζί σου; Δεν γίνεται, Χ. Δεν είναι αυτός ο χαρακτήρας μου. Εάν σε κάθε εμπόδιο πρέπει να σε παρηγορώ, δεν θα αντέξεις. Ούτε εσύ, ούτε εγώ.
-Αφέντρα...!, είπε πολύ πιο απελπισμένα από πριν.
-Άσε την Αφέντρα εκεί που κάθεται. Και κάθησε κι εσύ να συνεχίσεις την κλάψα. Δεν ξέρω τι θα κερδίσεις. Ξέρω, όμως, τι θα χάσεις.
Και γύρισα την πλάτη για να φύγω. Μπήκε αμέσως μπροστά μου και με έπιασε από τα μπράτσα, φοβισμένος. Κοίταξα αργά τα χέρια του, και με άφησε.
-Τι θέλεις, Χ;
-Αφέντρα... Δεν είμαι καλά... Μην μου το κάνετε αυτό... Σας παρακαλώ...
-Το ότι δεν είσαι καλά, είναι δικό σου πρόβλημα. Όχι δικό μου. Και δεν μπορώ να σου κάνω τίποτα. Αφού δεν μπόρεσα τόσο καιρό να σε μάθω να σκέφτεσαι λογικά, προφανώς δεν μπορώ να το κάνω. Δεν ζήτησα να τρελαθείς από την χαρά σου με την τροπή που πήραν τα πράγματα, αλλά δεν είμαι υποχρεωμένη να σε βλέπω να αντιδράς τόσο ανεγκέφαλα. Δεν μου αρέσουν τα δράματα, ούτε οι θεατές τους. Μπορώ, όμως, να κλάψω. Εάν θέλεις να με κάνεις να κλάψω, άρχισε να σκέφτεσαι όπως εγώ. Νομίζεις ότι φοβάμαι να κλάψω; Μακάρι να μπορούσες να με κάνεις να κλάψω.
-Εγώ να σας κάνω να κλάψετε, Αφέντρα...;, είπε αναστατωμένος. Γιατί να σας κάνω να κλάψετε...;
-Γιατί τότε θα μου ξυπνήσεις κι εμένα το συναίσθημα. Κι αυτή την στιγμή μου προκαλείς το γέλιο. Είναι πολύ γελοία όλα αυτά, για εμένα. Στην Λαπωνία μπορούν να σε στείλουν; Δεν μου καίγεται καρφί. Αυτό που ενδιαφέρει εμένα, είναι ότι είσαι καλός σε κάτι. Και σου το αναγνωρίζουν. Κι εσύ αντί να είσαι ευγνώμων, έρχεσαι εδώ για να ανεβάσεις τον Προμηθέα Δεσμώτη. Αν ήσουν ο Κατράκης, κι εδώ ήταν η Επίδαυρος, θα με έκανες πραγματικά ευτυχισμένη. Είσαι, όμως, ο Χ, κι εδώ είναι το δωμάτιό σου. Κι αυτό δεν είναι δράμα. Είναι φαρσοκωμωδία. Ούτε αυτές μου αρέσουν.
-Δεν σας πειράζει που...
-Όχι. Δεν με πειράζει κανένας εξωγενής παράγοντας. Με πειράζεις εσύ. Εσύ και οι αντιδράσεις σου. Θα μπορούσες να μου πεις τους προβληματισμούς σου. Θα μπορούσα να σου πω τι θέλω, τι θεωρώ σωστό. Αλλά αυτό είναι αστείο. Και δεν θέλω να είμαι εδώ. Γιατί κι εδώ που είμαι, δεν υπάρχω. Κλάψε μόνος σου.
Σήκωσα το χέρι να πιάσω το πόμολο, και το άρπαξε στα χέρια του.
-Αφέντρα... σας ικετεύω... μία στιγμή... δεν σας ενδιαφέρει που δεν θα είμαστε μαζί;... Αν δεχθώ την θέση αυτή, θα πρέπει να φεύγω συνέχεια ταξίδια... δεν θα μπορώ να έρχομαι... δεν το καταλαβαίνετε;... Θα κουραστείτε...
-Πολύ καλά. Σ' ευχαριστώ που με βάζεις στην θέση μου. Φύγε τώρα από μπροστά μου.
-Αφέντρα...
-Αν με ξαναπείς "Αφέντρα", δεν ξέρω τι θα γίνει... Ό,τι είχες να μου πεις, μου το είπες. Ξέρεις και τι θα σκεφτώ, και τι θα αισθανθώ. Φύγε από μπροστά μου.
Γονάτισε και με έπιασε από τις γάμπες.
-Αφέντρα... δεν θα ξαναμιλήσω... Δεν ξέρω γιατί τα κάνω όλα λάθος... Μην φύγετε... Μην με αφήσετε... Πείτε μου κάτι...
-Σήκω επάνω.
Ο Χ σηκώθηκε αλλά στάθηκε μπροστά στην πόρτα.
-Δεν θα ξαναμιλήσω... σας το ορκίζομαι... μην φύγετε...
-Τότε πες μου τι θέλεις από εμένα.
-Αφέντρα...
-Έχω αρχίσει και κουράζομαι αφάνταστα με το "Αφέντρα"! Η Αφέντρα δεν παίζει ρόλους! Ούτε παίρνει μέρος σε δράματα! Φύγε από μπροστά μου!
Ο Χ δεν πήγαινε βήμα πιο πέρα.
Ούτε μιλούσε. Ούτε έκλαιγε.
Στεκόταν και με κοιτούσε πολύ σοβαρός.
Και τότε είπε κάτι που με έστειλε στον διάολο.
-Πως μπορώ να σας κάνω να κλάψετε;
